TIJ

‘TIJ’ -  het grootste en meest markante ‘Natuurkunstwerk’ van het Haringvliet - is onderdeel van het Droomfondsproject. Een project van de gezamenlijke natuurorganisaties om, naar aanleiding van het Kierbesluit Haringvliet, aan de ene kant de natuurrijken in het Haringvliet te verrijken en aan de andere kant de effecten hiervan waarneembaar en toegankelijk te maken voor mensen. Hiervoor zijn een aantal speciale plekken aangewezen voor vogelobservatoria en uitkijkplekken. Dit vogelobservatorium is gelegen in de Scheelhoek, een natuurgebied dicht bij de Haringvlietdam bij Stellendam. Het gebied bestaat uit een dijk met binnendijks grote rietlanden en buitendijks een aantal eilanden. Deze eilanden zijn foerageer- en broedgebied voor steltlopers zoals de Visdief en, het icoon van dit gebied, de Grote Stern.
‘Het Nest’ is een volledig remontabel, met lokaal riet afgedekte, houten eivormige constructie, welke in Finland computergestuurd gezaagd, in ca. 400 onderdelen met de boot aangeleverd en op locatie gemonteerd is. Door zijn volledige remontabiliteit, modulariteit en materialisering voldoet het maximaal aan alle uitgangspunten voor een duurzaam bouwwerk met circulaire potentie. Notabene is alles tijdelijk en moet ook het vogelobservatorium zonder waardeverlies ooit uit elkaar gehaald kunnen worden. Dit alles om de effecten op het milieu en het ecosysteem op locatie minimaal te belasten nu en in de toekomst.
Het observatorium ligt in een landschappelijk ontworpen nest van riet, kastanje palen en zand.

Het is parametrisch ontworpen om een goede verhouding te krijgen met vorm, constructie, afmeting en kijkgaten. De constructie bestaat uit een file to factory Zollinger constructie, waarmee in hout grote overspanningen gemaakt kunnen worden, met relatief kleine onderdelen.
Het onderste deel, dat onder water kan komen te staan bij hoog water, is gemaakt van Accoya, het bovenste deel van grenen. De rieten bedekking is lokaal riet, dat aan de binnenkant van de dijk is geoogst. De rietbedekking stopt ook vlak boven de hoogst mogelijke hoogwaterlijn. Via een hybride hout-betonvloer wordt de binnenkant ontsloten van waaruit je een prachtig uitzicht hebt op de broedeilanden, de Haringvlietdam en de directe omgeving.
Het plan bevat niet alleen het observatorium, maar ook een landschapsplan van HNS Landschapsarchitecten, waarin het hele gebied van natuurgebied de Scheelhoek beleefd wordt naar het observatorium toe. Onderweg zijn verschillende biotopen voor vogels (oeverzwaluw, steltlopers, visdieven etc) aangelegd en dus ook te zien. Om de vogels ongezien te benaderen, bestaat het laatste deel van de route uit een tunnel gemaakt van tweedehands steenschotten. Deze tunnel is bedekt met zand, omdat het een mogelijke broedplek is voor steltlopers. Het eindpunt van de route is ‘Het Nest’, van waaruit je o.a. de broedende sterns kunt bewonderen. Een unieke kans om de schoonheid van het ecosysteem De Scheelhoek door de bezoekers te laten beleven. De natuur zelf heeft deze vorm voortgebracht, als meester-architect. Een natuurkunstwerk!